Ketogeneza to proces metaboliczny polegający na produkcji ciał ketonowych z tłuszczów. Podczas tego procesu, organizm przestawia się z wykorzystywania glukozy jako głównego źródła energii na wykorzystywanie ciał ketonowych. Ten proces aktywuje się głównie w przypadku braku dostępności glukozy, np. podczas diety niskowęglowodanowej lub głodzenia. Z ciał ketonowych korzystają różne tkanki w organizmie. Głównym odbiorcą jest mózg, który pobiera z nich energię.
Spis treści
Czy ketogeneza jest groźna?
Ketogeneza sama w sobie nie jest groźna dla zdrowia. Jest to naturalny proces metaboliczny, który może zostać aktywowany w organizmie w celu wykorzystania ciał ketonowych jako źródła energii. Diety ketogeniczne, które celowo wprowadzają organizm w stan ketozy, są dość restrykcyjne. Należy je wprowadzać pod ścisłą kontrolą lekarza lub dietetyka.
Są one jednak skuteczne w leczeniu ciężkich przypadków padaczki, cukrzycy typu 2 czy neurodegeneracyjnych chorób mózgu. Jednak należy pamiętać, że nie jest to dieta dla każdego i przed rozpoczęciem należy skonsultować się z lekarzem. Podczas stosowania diety mogą wystąpić skutki uboczne np. problemy z trawieniem czy problemy z gospodarką hormonalną.
Przykłady diety ketogenicznej
Istnieje wiele różnych diet ketogenicznych, ale wszystkie one polegają na ograniczeniu spożycia węglowodanów i zwiększeniu ilości tłuszczów w diecie. Przykłady takich diet to:
- Dieta klasyczna ketogeniczna: jest to dieta bardzo niskowęglowodanowa, w której udział węglowodanów stanowi mniej niż 5% całkowitej dziennej dawki kalorii. Zwykle składa się z 75% tłuszczów, 20% białka i tylko 5% węglowodanów.
- Dieta MCT (medium-chain triglycerides): ta dieta również jest niskowęglowodanowa, ale zwiększa udział tłuszczów o średnim łańcuchu. One z kolei szybciej przekształcają się w ciała ketonowe.
- Dieta paleo-ketogeniczna: ta dieta łączy zasady diety paleo (opierającej się na jedzeniu produktów naturalnych) z zasadami diety ketogenicznej, co polega na ograniczeniu węglowodanów i zwiększeniu udziału tłuszczów w diecie.
Diety ketogeniczne są trudne do przestrzegania i wymagają dużej kontroli i planowania, dlatego przed rozpoczęciem należy skonsultować się z lekarzem lub dietetykiem.
O czym należy pamiętać?
Podczas stosowania diety ketogenicznej ważne jest monitorowanie poziomu ciał ketonowych we krwi i dostosowywanie diety do indywidualnych potrzeb i celów. Osoby z pewnymi schorzeniami, takimi jak cukrzyca lub choroby nerek, powinny skonsultować się z lekarzem przed rozpoczęciem diety ketogenicznej.
Ważne jest także zwrócenie uwagi na jakość spożywanych tłuszczów, zaleca się spożycie tłuszczy nienasyconych jak oliwa z oliwek, awokado, orzechy, nasiona lub tłuszcze rybne.
Należy pamiętać, że dieta ketogeniczna nie jest wskazana dla wszystkich i może być trudna do przestrzegania przez dłuższy czas. Dlatego ważne jest, aby skonsultować się z lekarzem lub dietetykiem przed rozpoczęciem diety, aby upewnić się, że jest to odpowiednie rozwiązanie dla danej osoby.
Ponadto warto wiedzieć, że dieta ketogeniczna jest dietą monotonną, dlatego trzeba przemyśleć czy jest to długofalowe rozwiązanie dla nas, a także czy jest ona zgodna z naszymi wartościami i stylem życia.
